Wpływ uchwalenia planu ogólnego na obowiązujące plany miejscowe

Ustawą o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw wprowadziła zasadnicze zmiany do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zastępując dotychczas funkcjonujące studium planem ogólnym, który powinien być uchwalany dla obszaru gmin.  Zmiany te weszły w życie we wrześniu 2023 roku. Planowanie przestrzenne to kluczowy element zarządzania rozwojem miast i wsi. W Polsce aktualnie narzędzia te obejmują plan ogólny oraz miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin zachowują moc do dnia wejścia w życie planu ogólnego gminy w danej gminie, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2025 r.

W związku z tym, że plan ogólny jest instytucją nową wśród właścicieli nieruchomości często pojawiają się pytania czy uchwalenie planu ogólnego ma wpływ na możliwość zagospodarowania nieruchomości.

Zgodnie z art. 13a Ustawy, plan ogólny zastępuje bezpośrednio studium jako źródło wytycznych do treści planów miejscowych. Ustawa precyzuje, że przy sporządzaniu planu miejscowego uwzględnia się ustalenia planu ogólnego w zakresie stref planistycznych, gminnych standardów urbanistycznych oraz obszarów zabudowy śródmiejskiej. Plan ogólny jako akt prawa miejscowego należy do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na terenie danej gminy (art. 87 ust. 2 Konstytucji RP). Może być więc nie tylko zbiorem wytycznych przy sporządzaniu planów miejscowych, ale również podstawą norm prawnych o charakterze indywidualnym i konkretnym, kierowanych bezpośrednio do osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

Zgodnie z hierarchią aktów prawnych miejscowy plan zagospodarowania oraz plan ogólny stanowią dokumenty równorzędne. Plan ogólny i plan miejscowy to różne dokumenty planistyczne, które funkcjonują równolegle. Plan ogólny gminy jest dokumentem tworzonym dla całej gminy, wskazuje katalog funkcji dla poszczególnych terenów oraz wskaźniki zagospodarowania. Plan miejscowy jest dokumentem bardziej szczegółowym, zawierającym ustalenia dotyczące m.in.: linii zabudowy, linii rozgraniczających, kształtowania przestrzeni publicznych. Ustalenia planu ogólnego mogą różnić się od ustaleń obowiązującego planu miejscowego w zakresie przeznaczenia terenu, przy czym uchwalenie planu ogólnego nie spowoduje automatycznej zmiany planów miejscowych już obowiązujących i utraty ich ważności.

Podsumowując, przyjęcie planu ogólnego przewidującego odmienne warunki zagospodarowania przestrzennego niż obowiązujące plany miejscowe nie powoduje automatycznego uchylenia tych planów miejscowych ani także obowiązku ich dostosowania do warunków planu ogólnego. Tym samym dotychczasowe zagospodarowanie terenu pozostanie dopuszczalne do czasu ewentualnej zmiany planu miejscowego.

W przypadku zainteresowania tematem przedstawionym w artykule, prosimy o kontakt na: kancelaria@cddlegal.pl