W świecie umów o roboty budowlane, moment rozwiązania umowy często budzi więcej emocji i ma większe znaczenie niż sama jej zawarcie, szczególnie w kontekście zapłaty wynagrodzenia. Kluczowym elementem w takich przypadkach jest rozliczenie stron po odstąpieniu od umowy.
Umowa o Roboty Budowlane: Charakterystyka
Umowa o roboty budowlane to umowa wzajemna, konsensualna, zawierana w momencie złożenia zgodnych oświadczeń przez strony. Kluczowe zobowiązania obejmują:
- Wykonawcę: Oddanie obiektu zgodnego z projektem i zasadami wiedzy technicznej.
- Inwestora: Przygotowanie terenu budowy, dostarczenie projektu oraz odbiór obiektu i zapłata wynagrodzenia.
W kwestii wynagrodzenia, umowy mogą określać je jako kosztorysowe lub ryczałtowe, co wpływa na sposób jego późniejszego rozliczenia.
Prawo Odstąpienia od Umowy
Odstąpienie od umowy może nastąpić na podstawie przepisów ustawy lub na warunkach określonych w samej umowie, zgodnie z zasadą swobody umów. Podstawy prawne dla ustawowego odstąpienia obejmują przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące wykonywania zobowiązań umownych oraz umów o dzieło.
W umowie można zastrzec prawo do odstąpienia od niej w określonym terminie (art. 395 § 1 k.c.). W przypadku wykonania tego prawa, umowa traktowana jest jako niezawarta, a świadczenia podlegają zwrotowi.
Wynagrodzenie Ryczałtowe
Przy wynagrodzeniu ryczałtowym wykonawca nie może żądać jego podwyższenia, nawet jeśli w czasie trwania umowy nie można było przewidzieć pełnych kosztów prac. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy zmiana stosunków groziłaby wykonawcy rażącą stratą (art. 632 k.c.).
Wybierając wynagrodzenie ryczałtowe, strony umowy muszą być świadome jego niezmienności. Wykonawca ponosi ryzyko nieprzewidzianych kosztów, co podkreśla wagę dokładnej wyceny robót. Istotne jest również, że zasada niezmienności nie dotyczy przypadków nierzetelnego postępowania zamawiającego.
Wynagrodzenie Kosztorysowe
Wynagrodzenie kosztorysowe, określone na podstawie planowanych prac i kosztów, może ulec zmianie, jeśli w trakcie realizacji dzieła zmienią się ceny lub stawki obowiązujące w obliczeniach kosztorysowych (art. 629 k.c.). Wykonawca może żądać podwyższenia wynagrodzenia, jeśli zajdzie konieczność wykonania prac nieprzewidzianych w kosztorysie, pod warunkiem uzyskania zgody zamawiającego.
Rozliczenie w Praktyce
Wynagrodzenie ryczałtowe jest stałe, co może być zarówno zaletą, jak i wadą. Przy wynagrodzeniu kosztorysowym kluczowe znaczenie ma kosztorys powykonawczy, który może podlegać korektom na korzyść obu stron.
Przepisy umożliwiają zmianę wynagrodzenia tylko w przypadku zmiany cen lub stawek w trakcie realizacji dzieła. Po jego wykonaniu, rewizja kosztorysu nie jest możliwa.
Podsumowanie
Rozliczenie stron po odstąpieniu od umowy o roboty budowlane zależy od rodzaju wynagrodzenia ustalonego w umowie. Wynagrodzenie ryczałtowe zapewnia stałość kosztów, ale niesie ryzyko dla wykonawcy w przypadku nieprzewidzianych wydatków. Wynagrodzenie kosztorysowe, choć bardziej elastyczne, wymaga dokładnych kalkulacji i zgody zamawiającego na prace dodatkowe. W obu przypadkach kluczowe jest precyzyjne określenie warunków umowy, aby uniknąć konfliktów i zapewnić sprawne rozliczenie stron.
W przypadku zainteresowania tematem przedstawionym w artykule, prosimy o kontakt na: kancelaria@cddlegal.pl